Τα Ρουνικά Αλφάβητα είναι ένα σύνολο σχετικών μεταξύ τους αλφαβήτων χρησιμοποιώντας γράμματα γνωστά ως ρούνοι για την γραφή διαφόρων γερμανικών γλωσσών πριν την υιοθεσία του λατινικού αλφαβήτου και για εξειδικευμένους σκοπούς αργότερα. Οι σκανδιναβικές παραλλαγές είναι γνωστές ως Futhark (ή fuþark, από τα έξι πρώτα γράμματα του αλφαβήτου: F, U, Þ, A, R, and K). Η Αγγλοσαξονική διάλεκτος είναι η Futhοrk (λόγω αλλαγών προφοράς στην Παλιά Αγγλική στα ίδια έξι γράμματα). Η Ρουνολογία είναι η μελέτη των ρουνικών αλφαβήτων, επιγραφών, πετρών και της ιστορίας τους, και είναι παρακλάδι της Γερμανικής Φιλολογίας.
Οι πρώτες ρουνικές επιγραφές προέρχονται από το 150 μ.Χ., και το αλφάβητο αντικαταστάθηκε από το Λατινικό με την πάροδο του Χριστιανισμού γύρω στο 700 μ.Χ. στην κεντρική Ευρώπη και γύρω στο 1100 μ.Χ. στη Σκανδιναβία. Παρόλα αυτά, η χρήση των ρούνων παρέμεινε για ειδικούς σκοπούς στη Σκανδιναβία, περισσότερο στην εξοχική Σουηδία μέχρι τις αρχές του εικοστού αιώνα (χρησιμοποιούμενοι κυρίως διακοσμητικά σαν ρούνοι στην Dalarna (περιοχή της Σουηδίας) και σε Ρουνικά Ημερολόγια).
Τα τρία πιο ευρέως γνωστά αλφάβητα είναι τα Elder Futhark (150 – 800 μ.Χ.), Old English Futhorc (400 – 1100 μ.Χ.) και Younger Futhark (800 – 1100). Η Younger Futhark διασπάται περεταίρω στους Δανέζικους ρούνους (παρότι χρησιμοποιήθηκαν και στη Νορβηγία και στη Σκωτία), τους Rök runes (επίσης γνωστοί ως Σουηδικοί-Νορβηγικοί, παρότι χρησιμοποιήθηκαν και στη Δανία), και στους Hälsinge runes. Το Younger Futhark αναπτύχθηκε στους Marcomannic runes, τους Μεσαιωνικούς ρούνους (1100 – 1500 μ.Χ.) και τους Dalecarlian runes (γύρω στο 1500 με 1800 μ.Χ.).
Οι ρίζες του ρουνικού αλφαβήτου είναι αβέβαιες. Πολλοί χαρακτήρες του αλφαβήτου Elder Futhark έχουν μεγάλες ομοιότητες με χαρακτήρες του Λατινικού αλφαβήτου. Άλλοι υποψήφιοι είναι οι χαρακτήρες του Ιταλικού αλφαβήτου της Βόρειας Ιταλίας του 5ου με 1ου αιώνα π.Χ. : Lepontic, Rhaetic και Venetic, όλα τα οποία έχουν πολλές ομοιότητες μεταξύ τους και είναι απόγονοι του παλιού Ιταλικού αλφαβήτου.
Wed Dec 16, 2009 12:24 am